سفیدک سطحی در گیاهان کنترل و درمان

سفیدک سطحی نوعی بیماری قارچی است که معمولا در گیاهان اقلیم‌های گرم و خشک مشاهده می‌شود. چندین گونه‌ی مختلف از قارچ‌ها می‌توانند سبب بروز سفیدک سطحی شوند.

شناسایی سفیدک سطحی

همان‌طور که از نام آن پیداست سفیدک سطحی به‌صورت لکه‌ها یا پوشش پودری سفید یا خاکستری رنگ است که روی برگ و ساقه‌های گیاهان آلوده را می‌پوشاند. ظهور این لکه‌ها روی سطح برگ‌ها مشخص‌ترین علامت سفیدک سطحی است. ولی، این عارضه می‌تواند روی سطوح زیرین برگ‌ها نیز ظاهر شود که اغلب روی ساقه‌ها، جوانه‌ی گل‌ها و حتی میوه‌های گیاه پدیدار می‌شود.

گرچه سفیدک سطحی می‌تواند انواع مختلف گیاهان را مبتلا کند ولی، این عفونت قارچی میزبان‌های ویژه‌ی خود را دارد؛ یعنی هر نوع قارچ گیاه خاصی را آلوده می‌کند. به‌عبارت دیگر قارچ عامل سفیدک سطحی روی یاس بنفش فقط گیاه یاس بنفش را آلوده می‌کند و سایر گیاهان را آلوده نمی‌کند.

علائم سفیدک سطحی

خبر خوب: گرچه سفیدک سطحی آفتی زشت و ناخوشایند است ولی، به‌ندرت می‌تواند برای گیاه کشنده باشد. به‌عبارت دیگر ممکن است این آفت موجب ایجاد تنش در گیاه شود و عفونت‌های شدید یا مکرر می‌تواند گیاه را ضعیف کند. در نتیجه گیاه در معرض خطر ابتلا به بیماری‌ها و آسیب حشرات قرار می‌گیرد.

علاوه بر این سفیدک سطحی می‌تواند مانند انگل مواد مغذی ضروری و موردنیاز گیاه را ببلعد در نتیجه برگ‌ها ضعیف، زرد و پژمرده می‌شوند. اگر سفیدک سطحی مقدار قابل توجهی از برگ را بپوشاند عمل فتوسنتز دچار اختلال می‌شود و برگ‌های مبتلا به بیماری زودتر از موعد خواهند افتاد. سفیدک سطحی می‌تواند برای گیاهان خوراکی مانند درختان میوه یا سبزیجات مشکلی به مراتب بزرگ‌تر باشد. زیرا کاهش عمل فتوسنتز یا اختلال در آن می‌تواند میزان گلوکز تولیدی توسط گیاه را کاهش دهد و در نهایت بر طعم محصول تأثیر می‌گذارد.

گرچه از بین بردن تمام گیاهان مبتلا به سفیدک سطحی بهترین راه‌حل است ولی، این کار عملاً امکان‌پذیر نیست. بطور منطقی باغبان‌های کمی هستند که با شیوع سفیدک سطحی در باغ خود بخواهند کدوها یا گل‌های باغ خود را از بین ببرند. خوشبختانه اقدامات معقول‌تری وجود دارد که با بکارگیری آن‌ها می‌توانید از شر این قارچ‌های مزاحم خلاص شوید.

۱- از بین بردن بخش‌های آلوده‌ی گیاه

برای شروع کار قسمت‌هایی از گیاه را که دچار سفیدک سطحی قابل رؤیت شده‌اند با قیچی باغبانی بچینید و دور بریزید. اگر متوجه شدید تنها چند برگ دچار سفیدک سطحی شده آن برگ‌ها را قیچی کنید و دور بریزید. از کمپوست کردن برگ‌های آلوده خودداری کنید. (کمپوست کردن قسمت‌های آلوده موجب انتشار هاگ‌های قارچ می‌شود). برای پیشگیری از انتشار قارچ بعد از پایان کار دست‌های خود را بشویید و قیچی باغبانی را با الکل تمیز کنید.

۲- استفاده از سموم قار‌چ‌کش

قارچ‌کش‌های زیادی برای از بین بردن سفیدک سطحی وجود دارد. برای این کار می‌توانید از آفت‌کش‌های حاوی سدیم بیکربنات، روغن چریش، سولفور یا مس استفاده کنید. برای محافظت بیشتر گیاهان و پیشگیری از بازگشت مجدد آفت هر ۱۴-۷ روز از آفت‌کش استفاده کنید. برای اطلاع از روش مصرف و فاصله‌ی بین زمان استفاده از آفت‌کش و زمان برداشت محصول، از دستورالعمل درج شده روی کالا پیروی کنید.

گرچه این آفت‌کش نمی‌تواند درمانی قطعی برای سفیدک سطحی برگ‌ها باشد ولی، مصرف منظم آن مانع انتشار بیماری به سایر بخش‌های گیاه یا گیاهان دیگر می‌شود.